A Asociación de Desenvolvemento Rural, como entidade xestora de a Reserva de Biosfera As Mariñas-Terras do Mandeo, acordou na súa asemblea anual reclamar a o Ministerio de Transición Ecolóxica unha moratoria no desenvolvemento dos parques eólicos para “revisar adecuadamente os emprazamentos e características”. A proposta foi exposta polo presidente da Reserva, José Antonio Santiso Miramontes, despois de que asociacións ecoloxistas como Adega, Hábitat ou a Sociedade Galega de Historia Natural, concellos como Curtis ou gandeiros e agricultores da comarca ou sindicatos como Unións Agrarias ou o Sindicato Labrego Galego trasladásenlle a súa preocupación polo impacto dos parques proxectados na comarca, cuxa autorización tramita a Xunta. A consulta deste diario, Santiso explicou que o obxectivo é defender “unha actuación racional, con garantías dun desenvolvemento sostible e sen hipotecar o futuro do territorio”.
A https://www.laopinioncoruna.es/gran-coruna/2021/04/12/reserva-biosfera-reclama-analizar-impacto-46430553.html para reclamar medidas que minimicen a súa afección, especialmente nas zonas ambientalmente máis sensibles, o denominadas núcleo, que deben quedar libres de infraestruturas, e as zonas tampón, de amortiguamiento ou transición, nos que poden permitir o desenvolvemento eólico pero extremando as cautelas.
A Reserva solicitou ademais que los seis parques proyectados por Greenalia y Galernegy en Monte do Gato, con corenta muíños nun radio de catro quilómetros, sométanse a avaliación ambiental conxunta, como reclaman tamén o BNG, asociacións ou particulares afectados.
A solicitude dunha moratoria no desenvolvemento eólico prodúcese en pleno debate sobre o seu impacto na comarca e o conxunto de Galicia. O bum do negocio do vento tras anos ao ralentí colleu por sorpresa aos residentes en municipios como Aranga, Oza-Cesuras, Curtis e Coirós, que apuran los contactos para constituir una plataforma en colaboración con sindicatos como SLG ou Unións Agrarias ou asociacións como Aldeas Libres de Macroeólicos. Colectivos, sindicatos e formacións como o BNG e o PSOE reclaman cambios normativos para garantir que os eólicos non se convertan “nun negocio en mans dunhas poucas empresas” e velar porque xeren riqueza nas comarcas e porque as infraestruturas non provoquen un éxodo do rural polo seu impacto na actividade do sector primario e na paisaxe.
O debate sobre o modelo eólico se lapela con críticas a proxectos en concreto. Na comarca da montaña, veciños, formacións como o BNG, ecoloxistas denuncian un fraccionamento indebido dos proxectos de Monte do Gato que impide coñecer a súa afección real. Afectados lamentan a “opacidade”, a falta de asesoramento por parte das administracións e afirman que o que se está tramitando realmente é un macroeólico nas proximidades das aldeas, con muíños con alturas de ata 200 metros, tendidos eléctricos e subestacións cunha grave afección á contorna e o sector primario.
O asunto chegou mesmo a a Unesco, que requiriu información á Reserva tras recibir o escrito de dúas veciñas, a bióloga Mónica Fernández- Aceytuno e a directora de Casa Grande de Xanceda , Cristina Fernández-Armesto, no que pedían a súa intervención para evitar danos “irreversibles” nos espazos ambientais e patrimoniais protexidos das Mariñas-Betanzos.
Todas as partes admiten a necesidade de apostar polas enerxías renovables, pero discrepan dos métodos e localizacións. A Reserva de Biosfera incide nas súas alegacións que se trata dun modelo que non está exento de impacto e reclama medidas para evitar a fragmentación de hábitats prioritarios e ecosistemas e alerta da posible afección a zonas incluídas na proposta de ampliación da Rede Natura, en alusión a as Brañas do Deo, pendente de aprobación desde 2011.
Non todos os concellos comparten o mesmo grao de rexeitamento. O Concello de Curtis, gobernado polo PP, ha reclamado la supresión del parque de 45 megavatios Pena Ombra, con 10 muíños e unha subestación. Denuncia o seu impacto en vivendas, explotacións forestais, gandeiras e agrícolas e pide a reformulación de o Plan Eólico e a supresión da franxa do municipio e alerta da súa afección á serra de Cova dá Serpe, incluída na proposta de ampliación de a Rede Natura. O alcalde de Aranga, Alberto Pratas, tamén do PP, móstrase menos combativo. Sostén que presentou alegacións aos tres proxectos do seu municipio para esixir que se cumpran as normativas sectoriais e minimícese en impacto ambiental e paisaxístico e recalca que trasladou aos veciños todas a documentación que lle solicitaron para que redacten as alegacións que consideren oportunas. Pratas ve posible a convivencia e apunta a outros eólicos en funcionamento no municipio que non xeran problemas.
En declaracións á Cadea Ser, a conselleira de Medio Ambiente, *Ánxeles Vázquez, defendeu que se toman medidas para evitar que os parques afecten a zonas protexidas, aínda que segue sen aclarar a este medio que prazos manexa para aprobar a ampliación da Rede Natura, que inclúe dos enclaves que se verían afectados por los proyectos. Tamén evitou pronunciarse sobre as demandas da Reserva e o Concello de Curtis. Os parques están en tramitación e poden ser obxecto de modificacións, como recalca Greenalia, que defende que os seus proxectos cumpren a normativa, aínda que se abre a acordar cambios.
