EDUCACIÓN E DIVULGACIÓN

Orixe do Programa

Tras a declaración do territorio como Reserva de Biosfera, no ano 2013, existía unha inquedanza no seo da Reserva de como abordar dun modo integral a educación ambiental neste territorio, sobre como visibilizar dita declaración pola UNESCO e as súas oportunidades entre a poboación, así como trasladar os valores das Reservas de Biosfera á poboación e dala a coñecer, co obxectivo de asegurar a construción dunha Reserva de Biosfera participativa no que a sociedade, e especialmente os mozos, sexan o alicerce básico sobre o que asentarse.
Este programa de actividades a desenvolver coa comunidade escolar, preséntase como unha iniciativa de aprendizaxe non formal en distintos campos, moi conectados cos obxectivos da Reserva de Biosfera, co fin de estimular a creatividade e o potencial xuvenil nos procesos de análise e aplicación práctica dos coñecementos adquiridos, para implicarse dentro dun espazo sustentable en materia de innovación e benestar social.

OBXECTIVOS DO PROGRAMA

En resumo, trátanse de conseguir os seguintes obxectivos específicos:
Educar para adquirir competencias aplicables nun modelo sostible de desenvolvemento social, para a promoción da protección do medio ambiente inspirado no Programa MaB da UNESCO.
Fomentar na xuventude hábitos de respecto, sensibilización e compromiso ambiental no territorio.
Fomentar a implicación de toda a comunidade educativa, na mellora e conservación do medio ambiente a través da participación cidadá e o fomento do voluntariado.
Establecer unha canle que permita e facilite o acceso da poboación á información en materia ambiental, mediante a creación da figura dos “Informadores xuvenís da Biosfera” nos centros educativos.
Tomar conciencia da necesidade de aforro e uso sostible dos recursos.
Coñecer a influencia e os impactos das actividades antrópicas e as consecuencias dos hábitos desapropiados, no medio.
Coñecer os efectos do cambio climático, e dar as pautas necesarias que axuden a combater o quecemento global.
Identificar as especies invasoras no noso territorio, e a súa repercusión nos ámbitos ambientais e sociais.
Promover o trato respectuoso cara os animais domésticos, as súas necesidades e características que os diferencian da fauna e do mundo silvestre.
Sensibilizar e poñer en valor os valores naturais, culturais e etnográficos do territorio.

Evolución do Programa

En 2015 comezaron a desenvolverse, desde “Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo”, diversas actividades con escolares para dar a coñecer a figura de Reserva de Biosfera, e sería en 2016 cando desde o Concello de Sada, se apostou  por desenvolver un programa estable, dinámico e práctico, que achegase a figura das Reservas de Biosfera á comunidade educativa.

Ao longo destes 6 anos, o Programa “Educando na Biosfera” foise expandindo a outros municipios como Abegondo, Bergondo, Betanzos, Carral, Culleredo, Curtis e fortalecéndose en Sada, debido en gran parte á súa flexibilidade e ao alto grao de adaptación para cubrir as necesidades específicas de cada centro educativo.

No ano 2020, o Programa sóubose adaptar á crise da Covid – 19 estruturando as temáticas e contidos de forma telemática, para que os escolares puideran seguir en contacto desde os seus fogares a través da aula Virtual do Programa “Educando na Biosfera”.

Neste curso escolar 2020 – 2021, o Programa desenvolveuse de maneira presencial, e nel participaron un total de 9 centros educativos.
A Reserva de Biosfera e os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS) como fío condutor do Programa

A Reserva de Biosfera, a súa filosofía e visión son os piares dun Programa que se foi consolidando e fortalecendo cada vez máis ao longo dos anos. Varias son as fortalezas do Programa “Educando na Biosfera”:      

A Reserva de Biosfera e a filosofía das Reservas de Biosfera, para as cales o coñecemento é un piar básico, son o fío condutor deste Programa que conta co recoñecemento da UNESCO como elemento diferenciador respecto a outros programas de educación ambiental.

Deste xeito, o Programa fortalécese e é clave para que conecte co profesorado, gaña confianza coa comunidade educativa, e sobre todo, acábanse dando a coñecer e traballando outros proxectos nos que o xerme é dito Programa Formativo.

Ten como base os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible da ONU, e permite interconectar a educación con outra serie de valores que se poñen de manifesto nestes ODS.

É un Programa dinámico e transversal, incorporando e ofertando cada ano novas temáticas relacionadas non só co medioambiente e a natureza, senón tamén coas ciencias sociais, a igualdade, o fomento dun estilo de vida saudable, artes gráficas, cultura, historia e tradicións, posta en valor do territorio, etc.

Trátase dun Programa práctico e claramente participativo que trata de ser un complemento da formación que recibe o alumnado nos centros educativos, acercándolles aos profesionais e expertos que traballan a diario nos campos das temáticas que se ofertan.

Serve como nexo de unión e fortalece outros proxectos desenvolvidos pola Reserva de Biosfera e a Asociación de Desenvolvemento Rural Mariñas – Betanzos (entidade xestora) como Grupo de Acción Local, como por exemplo a declaración e traballos/ propostas de mellora de espazos que remataron por declararse como Espazo Natural de Interese Local; axuda na implantación do Programa Eco- Comedores Escolares; fortalece aos nosos produtores locais e á Marca de Calidade da Reserva de Biosfera; sensibiliza e trabállase cos máis novos/as nun modelo de Ecoturismo para o territorio (é fundamental que veña de abaixo-arriba); trátase de incentivar o emprendemento entre a mocidade, a creatividade, os nosos acervos históricos, culturais, naturais e etnográficos, ademais de fortalecer a visión e singularidade do noso medio rural.

Visibilidade das actuacións e actividades realizadas dentro do Programa “Educando na Biosfera”.

Todas as actividades son debidamente informadas a través da páxina web da Asociación de Desenvolvemento Rural “Mariñas-Betanzos” (www.marinasbetanzos.gal) e das redes sociais da Reserva de Biosfera (Facebook; Twitter; Instagram).

FacebookLinkedinLinkedinInstagram

PARTICIPACIÓN

Ao longo destes 5 anos o Programa “Educando na Biosfera” consolidouse entre a comunidade educativa do territorio da Reserva de Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo, debido en gran parte, á súa  flexibilidade e ao alto grao de adaptación para cubrir as necesidades específicas de cada colexio ou instituto.

Curso escolar 2016 – 2017:
1.Nº Concellos adheridos:1
2.Nº Centros participantes:2
3.Nº  alumn@s:420

Curso escolar 2017 – 2018:
1.Nº Concellos adheridos:2
2.Nº Centros participantes:9
3.Nº  alumn@s:2000

Curso escolar 2018 – 2019:
1.Nº Concellos adheridos:4
2.Nº Centros participantes:10
3.Nº  alumn@s:2350

Curso escolar 2019 – 2020:
1.Nº Ayuntamientos adheridos:5
2.Nº Centros participantes:11
3.Nº  alumn@s:2.038*

*Este número viuse alterado pola Pandemia provocada pola Covid – 19. Inclúe alumnado participante nas actividades realizadas de xeito presencial e alumnado que accedeu aos contidos telemáticos

Curso escolar 2020 – 2021:
1.Nº Concellos adheridos:5
2.Nº Centros participantes:9
3.Nº  alumn@s:2.242

TEMÁTICAS CURSO ACADÉMICO 2020-2021

O Programa foi incrementando a súa oferta temática, incorporando novas actividades relacionadas coas ciencias sociais, alimentación saudable ou a igualdade; adaptándose ás necesidades e suxerencias do profesorado, incorporando á súa oferta de actividades (charlas, talleres, saídas) a participación de expertos e profesionais relacionados coas diferentes temáticas.

Isto fixo que o Programa deixase de ser un mero Programa de Educación Ambiental e abarcase máis ámbitos, facéndose máis transversal, axudando a fortalecer o currículo do profesorado xa que vai en liña coa formación reglada, de aí a súa boa disposición inicial a participar nel.

Para o curso 2020 – 2021 as temáticas ofertadas dividíronse en 6 paquetes formativos:

1.Alimentación saudable e produto de proximidade.
2.Arte e patrimonio cultural.
3.Fomento da biodiversidade.
4.Igualdade e ciencias sociais.
5.Natureza e territorio.
6.Cambio climático e aproveitamento sostible dos recursos.

PROPOSTA DE TRABALLO CURSO 2020-2021

Proposta de traballo curso 2020-2021

EDUCANDO NA BIOSFERA. CURSO ACADÉMICO 2020 – 2021

Neste curso escolar 2020 – 2021, participaron no Programa 5 concellos da Reserva de Biosfera (Abegondo, Bergondo, Betanzos, Carral e Sada) e un total de 9 centros educativos:

-CEIP San Marcos
-CEIP Cruz do SarCEIP Francisco Vales Villamarín
-CEIP Vicente Otero Valcárcel
-CEIP Sada y sus Contornos
-CEIP Pedro Barrié de la Maza
-CEIP O Mosteirón
-IES O Mosteirón
-IES Isaac Díaz Pardo

Propúxose a cada centro educativo susceptible de participar cada unha das temáticas indicadas anteriormente e, cada centro educativo, seleccionou aquelas actividades que máis se adaptaban ao currículo do centro e que lles pareceron de máis interese.

SE QUERES SABER MÁIS SOBRE AS ACTIVIDADES DO PROGRAMA EDUCANDO NA BIOSFERA PODES POÑERTE EN CONTACTO CONNOSCO A TRAVÉS DE:

Teléfono: 981 669 541
Correo electrónico: info@marinasbetanzos.gal




Que máis facemos?